Πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με την συγκεκριμένη φωτό του Jeff Wall, ήταν το περασμένο καλοκαίρι. Ανάμεσα σ΄ ένα διάλειμμα της δουλειάς και χαζεύοντας ένα περιοδικό θα έμπαινα αίφνης μέσα στον ιδιαίτερο κόσμο του, για να ξεχαστεί γρήγορα η συνάντησή μας μέσα στην δίνη των καθημερινών υποχρεώσεων. Πάντα σκεφτόμουν το πως θα γινόταν να ξαναέχω πρόσβαση στο έργο από την στιγμή που είχα αμελήσει να σημειώσω ακόμα και το όνομα του φωτογράφου.
Μήνες αργότερα σ΄ ένα ένθετο μιας κυριακάτικης εφημερίδας, θα είχα την τύχη να ξαναβρεθώ με την ίδια εικόνα που με είχε μαγέψει και που δυστυχώς δεν στάθηκε δυνατό να τη βρω σε υψηλότερη ανάλυση, για να μπορέσετε να καταλάβετε πως είναι η ματιά να διεισδύει στον υπόγειο χώρο (έτσι με κάνει να αισθάνομαι) με τους 1369 λαμπτήρες…
Jeff WallAfter "Invisible Man" by Ralph Ellison, the Prologue 1999–2000
Ο τίτλος της φωτο ευθέως παρέπεμπε στο λογοτεχνικό έργο του άγνωστου σε μένα αφρααμερικανού συγγραφέα Ralph Ellison, Invisible man του 1952.
"If you ever daydreamed during AP Lit (Advanced Placement Literature) about what 1.369 light bulbs hanging from the bedroom ceiling might look like, Wall has improved upon your vision."
Δανείζομαι τη φράση της Marianna Stark που συνάντησα στην έρευνα μού για το συγκεκριμένο έργο και που αισθάνομαι πως είναι πολύ ταιριαστή.
Δεν είναι μόνο ιδιαίτερο ότι για να φωτογραφηθεί η εικόνα θα έπρεπε να δημιουργηθεί το εντυπωσιακό συγκεκριμένο σκηνικό, αλλά για μένα επίσης ήταν η χορογραφία που μου δημιουργούσε στο μυαλό: γυμνά βήματα πάνω στο ξύλινο πάτωμα του από πάνω ορόφου, να προσφέρουν μικρές δονήσεις στους λαμπτήρες που ο ένας χτυπώντας στον άλλο να δημιουργούν αντανακλαστικές περιδινήσεις. Και εκείνη η αντρική φιγούρα πως βρέθηκε, πως δημιούργησε τον χώρο αυτό:
Αργότερα συναντώντας τη σελίδα της Tate για την έκθεση του Wall που είχε πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2005 με Ιανουάριο του 2006, θα έβρισκα και ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες από το ίδιο το έργο και περισσότερες πληροφορίες για το βιβλίο (φανταστείτε τις διαστάσεις του έργου στην έκθεση της Tate σε lightbox 1740 x 2505 mm...)
Ralph Ellison's 1952 novel Invisible Man centres on a black man who, during a street riot, falls into a forgotten room in the cellar of a large apartment building in New York and decides to stay there, living hidden away. The novel begins with a description of the protagonist's subterranean home, emphasising the ceiling covered with 1,369 illegally connected light bulbs.
και από το λόγο του συγγραφέα στον πρόλογο του βιβλίου
"Perhaps you'll think strange that an invisible man should need light, desire light, love light. But maybe it exactly because I am invisible. Light confirms my reality, gives birth to my form … Without light I am not only invisible, but formless as well; and to be unaware of one's form is to live a death."
Ο Wall, ακόμα κι αν σε πολλές του φωτό φαίνεται το αντίθετο, είναι θιασώτης της fiction/κατασκευασμένης-σκηνοθετημένης φωτογραφίας και όπως παρακολούθησα σ΄ ένα από τα βιντεάκια που το Moma ετοίμασε για την παρουσιάση του έργου του, του αρέσει να επιστρέφει ξανά σε μέρη που του εντυπώθηκαν κάποιες εικόνες και να προσπαθεί να τις ανασυνθέσει. Προσέξτε τις εκφράσεις στα πρόσωπα των ανθρώπων που περπατούν στην επόμενη σκηνή...
Mimic, 1982
Δεν θέλω να κουράσω με περισσότερες λεπτομέρειες, αλλά να προσθέσω λίγες ακόμα φωτό, όπως αυτή που ακολουθεί αποτελώντας μια εντυπωσιακή ευρυγώνια λήψη (αγαπημένη τεχνική του Wall), σ΄ έναν θολωτό εσωτερικό χώρο στη Λoυκέρνη, όπου επισκευάζεται μια πανοραμική τοιχογραφία.
Restoration 1993
Εδώ το φωτογραφικό αποτελέσματα είναι τόσο εντυπωσιακό που αισθάνεσαι πως η γυναικεία φιγούρα που ατενίζει το χώρο που εμείς δεν βλέπουμε στη αριστερή πλευρά, δίνει την εντύπωση πως βρίσκεται στην κορυφή ενός πύργου και γύρω της την αγκαλιάζει το απομακρυσμένο τοπίο…
Hokusai A Sudden Gust of Wind
A Sudden Gust of Wind (after Hokusai) 1993
Δυο ακόμα αναφορές σε δύο έργα του Wall με το γιαπωνέζικο σχέδιο του 19ου αιώνα να δίνει την έμπνευση για την φωτογραφική αναδημιουργία της σύνθεσης, με την εντυπωσιακή αίσθηση της δύναμης της φύσης. Για την συγκεκριμένη εικόνα χρειάστηκαν πάνω από 100 λήψεις κατά την διάρκεια ενός χρόνου και η επεξεργασία- μοντάρισμά τους στον υπολογιστή για να μπορέσει να αποτυπωθεί το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
ManetOlympia
Jeff Wall / Stereo,1982 Τελευταία φωτό, επηρεασμένη από την ελαιογραφία του Manet που πρώτος θα σπάσει την ηδονοβλεπτική παράδοση του Μοντερνισμού (εγκαινιάζοντας μια καινούργια σχέση ανάμεσα στο μοντέλο και το θεατή), όπου η γυναικεία φιγούρα ξαπλωμένη πάνω σε ένα ντιβάνι, για πρώτη φορά ατενίζει διεισδυτικά τον θεατή στον οποίο αποκαλύπτει την γύμνια της.
Το αντίστοιχο έργο του Wall αντιστρέφεται σ΄ ένα άδειο χώρο με κόκκινο καναπέ, πάνω στο οποίο είναι ξαπλωμένη μια γυμνή αντρική φιγούρα αυτή τη φορά, που όμως δεν κοιτά πουθενά, βυθισμένη στην απομόνωση της μουσικής που της προσφέρουν τα ακουστικά που φορά...
"...some photographs by Jeff Wall, who seems to have set himself the goal of becoming the portrayer of modern life in late twentieth century Vancouver that Manet was in mid-nineteenth century Paris."
Πολύ καλές σελίδες για τον Wall είναι αυτές της Tate ( προτείνω την broadband flash απόδοση, ειδικά αν αφήσετε τη σελίδα αυτή ανοικτή θα δείτε φωτό, όπως την Restoration, μετά από λίγα λεπτά με την λειτουργία του saver σε πολύ καλής ανάλυσης slide show) και φυσικά του Moma στο εξαιρετικό αφιέρωμα για την έκθεση, Jeff Wall, In his own words, του 2007 (με βίντεο, συνεντεύξεις και εξαιρετικό ψηφιακό ζουμ στις φωτό). Μακάρι να δούμε σύντομα τόσο άρτιες τεχνολογικά και αισθητικά παρουσιάσεις στα site των ελληνικών πολιτισμικών οργανισμών.
photos by Jay Gumm
